27 wrz
2020

Żylaki w ciaży

Ciąża to wyczekiwany i piękny stan. Zróbmy jednak wszystko aby zmiany naczyniowe na nogach nie zmąciły go. Jest wiele sposobów profilaktyki o których musimy wiedzieć.

Jeżeli jesteśmy w ciąży i na naszych nogach pojawiły się żylaki to nie powinniśmy się załamywać. Nie musi to oznaczać, że źle się przygotowaliśmy. Nie wszystko jest zależne od nas. Dużo zależy od predyspozycji genetycznych, budowy oraz wielkości macicy.

Zmiany hormonalne oraz ewentualne choroby współistniejące są również czynnikiem predysponujacym.  Żylaki częściej występują w kolejnych ciążach oraz u mam w bardziej zawansowanym wieku.  Kluczowy jest stan naczyń przed poczęciem dziecka, ale o tym pisaliśmy we wcześniejszych postach.  Żylaki mogą pojawiać się w pierwszych dniach, ale również ich rozwój może być stopniowy - proporcjonalny do rozwoju ciąży. Często zmiany naczyniowe stanowią jeden z pierwszych sygnałów rozwijającego się w nas nowego życia.

W profilaktyce zmian naczyniowych podczas ciąży ważne jest jak najszybsze rozpoczęcie działań. Dlatego wskazane jest wykonanie badań dopplerowskich u wszystkich kobiet będących w stanie błogosławionym. Szczególna uwaga powinna być skierowana na kobiety:

  • u których żylaki pojawiły się już przed ciążą,
  • gdy żylaki pojawiły się w poprzednich ciążach,
  • u których w rodzinie występowała niewydolność żylna,
  • u których w rodzinie wystąpiły owrzodzenia żylne,
  • gdy u Pani lub w rodzinie zdiagnozowano trombofilię.

U takich Pań badanie dopplerowskie powinno być wykonane nawet gdy nie występują żadne inne objawy. Jeżeli jednak nie mamy żadnych czynników ryzyka to nie świadczy, że problem niewydolności żylnej nas nie dotyczy. Do pierwszych symptomów, które powinny skłonić nas do wykonania badania usg Doppler należą:

  • pojawienie się zmian naczyniowych (pajączki) w okolicy kostek lub na bocznej stronie ud,
  • pojawienie się zmian naczyniowych w okolicy przyśrodkowej partii kolana,
  • uczucie swędzenia w okolicy kostek lub kolan,
  • pojawienie się żylaków sromu, zmian w pachwinach lub okolicy krocza,
  • pojawienie się hemoroidów,
  • uczucie ociężałości,
  • opuchlizna.

Po wykonaniu badania dopplerowskiego dalsze postępowanie zależy od jego wyniku. Ciąża nie jest stanem stabilnym. Macica ulega ciągłemu powiększaniu, a hormony oddziaływują przez całe 9 miesięcy. Możliwe jest pojawienie się zmian naczyniowych nawet przy prawidłowym wyjściowym badaniu. W związku z tym tak ważne jest abyśmy pozostawali w stałym kontakcie z naszym lekarzem flebologiem przez cały okres ciąży i połogu. Jeżeli w trakcie jej trwania pojawią się nowe zmiany, to konieczne może być wykonanie kolejnego badania i weryfikacja zaleceń.

Co powinniśmy robić jeżeli badanie usg doppler jest prawidłowe?

Jeżeli nie wykazano u nas niewydolności żylnej to powinniśmy zrobić wszystko, aby przez cały okres ciąży i połogu do niej nie doszło. Do najczęstszych działań profilaktycznych dla tej grupy Pań należą:

  • Konsultacja u fizjoterapeuty uroginekologicznego. Specjalista zbada nasze ciało, oceni stan mięśni i przepon oraz zaleci odpowiednie ćwiczenia. W zależności od wyników badania poinstruuje o najlepszych dla nas ćwiczeniach i zabiegach, które najlepiej ochronią nasze naczynia.
  • Dobór wyrobów uciskowych. Jeżeli nie mamy stwierdzonej niewydolności żylnej możemy zastosować rajstopy, pończochy lub podkolanówki w I klasie ucisku. Wyroby takie znacznie ochronią nasze naczynia przed zwiększonym ciśnieniem jakie panuje w żyłach. Wyroby uscikowe powinny być stosowane również podczas porodu i połogu.

 

Co jeżeli jednak stwierdzono u nas niewydolność żylną?

Jeżeli jesteśmy już w ciąży i doszło u nas do niewydolności żylnej to koniecznie powinniśmy zgłosić się do lekarza. Zalecenia i leczenie zależy od stanu naszych naczyń. Problem obejmuje pacjentki od stanu niewielkiego refluksu w małych naczyniach  (cofania się krwi) aż po masywne zakrzepice. U takich osób kluczowy jest dobór odpowiedniego flebologa. Jest on lekarzem dedykowanym do prowadzenia tego typu pacjentów. Ważne jest, abyśmy mieli kontakt z wybranym lekarzem przez całą ciążę.

Do najczęstszych zaleceń u Pań z niewydolnością żylną należą:

  • Unikanie pozycji stojących, odpoczywanie z uniesionymi nogami. Ważne jest picie dużej ilości wody oraz odpowiednia dieta.
  • Konsultacja fizjoterapeuty uroginekologicznego. Po badaniu konieczny jest dobór i wdrożenie odpowiednich zabiegów i ćwiczeń. W zależności od zaawansowania problemu możliwe jest zastosowanie specjalnych masaży i ćwiczeń. Ważny jest dobór adekwatnej aktywności fizycznej. W zależności od problemu pewne zabiegi i ćwiczenia są bardziej lub mniej wskazane. W przypadku wystąpienia obrzęków konieczne może być stosowanie specjalnych drenaży limfatycznych poprawiający przepływ limfy i redukujących obrzęki.
  • Dobór wyrobów uciskowych. Jeżeli problem niewydolności żylnej jest już stwierdzony to noszenie kompresji staje się obowiązkowe. Dla takich Pań dobór odzieży ochronnej musi się odbyć przez profesjonalistów. Specjalnie wyszkolone osoby (pielęgniarki/fizjoterapeuci) dobiorą i doradzą najlepsze wyroby. Wszystko zależy od wielkości, zaawansowania i lokalizacji żylaków. Odpowiednia wiedza i doświadczenie osób dobierających odzież jest kluczowe.
  • W zależności od zaawansowania problemów lekarz może zalecić stosowanie pewnych substancji. Czasem są to zioła, w innych bardziej zaawansowanych sytuacjach - leki. Gdy jest realne zagrożenie zakrzepicą konieczne może być zastosowanie zastrzyków.
  • W sytuacjach skrajnych może okazać się konieczne przeprowadzenie zabiegu usunięcia /podwiązania naczyń lub zastosowanie innych procedur leczniczych. Są to zabiegi stosowane w sytuacjach wyjątkowych.
  • Mocno rekomedowany jest poród w pończochach uciskowych. Ochronią one nasze żyły podczas ogromnego wysiłku jaki towarzyszy urodzeniu dziecka.
  • Ważne, abyśmy pamiętali, że po porodzie następuje okres połogu. W tym czasie w naszym ciele zachodzą znaczne zmiany hormonalne zatem profilaktyka - (pończochy uciskowe, ćwiczenia) powinna być również stosowana.

Takie podejście pozwoli nam maksymalnie ochronić nasze żyły. Dzięki temu, możemy uniknąć powikłań i nieodwracalnych zmian jakie mogą być związane z niewydolnością żylną podczas ciąży. Kluczową rolę w tym procesie powinien odgrywać lekarz flebolog wraz ze swoim zespołem (położne, fizjoterapeuci, pielęgniarki). Powinien być po ginekologu głównym lekarzem pomagającym nam podczas ciąży. Dobra współpraca flebologa i ginekologa jest kluczowa dla zachowania nas w zdrowiu. Wybierając lekarza zwrócimy uwagę czy będziemy mieli z nim kontakt podczas całej ciąży. Czasem konieczna jest szybka reakcja i zmiana zaleceń, zatem istotna jest możliwość szybkiego kontaktu. Ważne jest również, aby nasz lekarz współpracował z innymi specjalistami jak ginekolodzy czy fizjoterapeuci.

Żylaki w ciaży