2020
Antykoncepcja hormonalna w przypadku niewydolności żylnej
Antykoncepcja hormonalna jest jedną z głównych przyczyn występowania choroby zakrzepwo-zatorowej i powikłań z nią związanych u młodych kobiet. Konieczna jest wiedza w zakresie możliwości jej stosowania i ewentualnych objawów, groźnych działań niepożądanych
Przyjmując antykoncepcję hormonalną każda kobieta powinna być świadoma jej wielopłaszczyznowego działania i związanych z nią zagrożeń. Poza układem hormonalnym kolejnym, na który wpływa, jest układ krwionośny.
Niewydolność żylna znacznie częściej dotyczy płci pięknej. Do czynników ryzyka należy wiek, predyspozycje genetyczne, otyłość, brak aktywności fizycznej lub ciężka praca fizyczna, długotrwałe przebywanie w jednej pozycji oraz właśnie – antykoncepcja hormonalna. Szczególnie niebezpieczna jest sytuacja, kiedy jesteśmy obciążeni kilkoma z wymienionych czynników na raz. Stan taki znacznie zwiększa ryzyko zakrzepicy żylnej.
Najczęściej stosowaną metodą antykoncepcji hormonalnej jest terapia doustna w oparciu o dwuskładnikową tabletkę zawierającą progestagen i estrogen. Wymienione hormony, a w szczególności ten drugi, znacznie zwiększają ryzyko epizodów zakrzepowych. W związku wpływem hormonu na strukturę kolagenu budującego ściany naczyń żylnych, przyspieszony zostaje proces postępowania niewydolności żylnej. Oddziałuje więc pośrednio i bezpośrednio na ryzyko wystąpienia choroby zakrzepowo zatorowej. Najgroźniejszym jej powikłaniem jest zatorowość płucna.
Każda kobieta przed rozpoczęciem terapii hormonalnej powinna poddać się badaniu sprawdzającemu stan żył. W szczególności powinny o tym pamiętać Panie u których w rodzinie występowały żylaki, zakrzepice lub owrzodzenia żylne. Kobiety, które obecnie zauważają u siebie poszerzone naczynia żylne na nogach, rękach, klatce piersiowej, żylaki lub pajączki, również są szczególnie narażone.
Jednym z działań niepożądanych tabletek antykoncepcyjnych, o których informują nas ulotki leków, są obrzęki, będące objawem niewydolnego układu żylnego. Niewydolność żylna może być wynikiem oddziaływania estrogenu na ściany naczyń. Kiedy zastawki żylne nie są na tyle wydolne aby efektywnie wspomagać przepływ krwi z dystalnych części ciała w kierunku serca, dochodzi do zastojów płynu, zwiększenia obwodu kończyn, pojawia się uczucie ciężkości oraz dyskomfort podczas chodzenia. Jeżeli podczas stosowania antykoncepcji zauważysz u siebie takie objawy konieczna będzie konsultacja z lekarzem. Innym niepokojącym objawem może być uwydatnienie lub pojawienie się kolejnych zmian naczyniowych zwłaszcza na nogach (pajączki/żylaki).
Lekarzem zajmującym się problemami związanymi z niewydolnością żylną jest lekarz flebolog. Jeśli zauważyłaś u siebie żylaki, pajączki lub jakiekolwiek inne dolegliwości ze strony układu żylnego (w tym ociężałość), przed podjęciem decyzji o rozpoczęciu przyjmowania doustnej antykoncepcji hormonalnej konieczna będzie ich ocena.
Opieka lekarza flebologa pomaga zatrzymać lub spowolnić znacznie nasilone przez antykoncepcję hormonalną tempo progresji choroby.
Dobierając odpowiednią metodę antykoncepcji, konieczne jest aby lekarz ginekolog wziął pod uwagę aktualny stan i wydolność żył oraz występowanie epizodów zakrzepowo-zatorowych i towarzyszące czynniki ryzyka niewydolności żylnej. Stosowanie dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych jest bezwzględnie przeciwwskazane w przypadku przebytej lub obecnej zakrzepicy żył głębokich. W trosce o zdrowie pacjentki, właściwa terapia hormonalna dobierana jest indywidualnie i powinna zostać poprzedzona wywiadem oraz badaniami.
